Welke gevolgen heeft de fiscale hervormingsnota voor de modale ondernemer?

Blauwdruk hervorming belastingstelsel

In juli 2022 bracht minister van Financiën Vincent Van Peteghem een hervormingsnota uit die een blauwdruk is voor een hervorming van de Belgische fiscale regelgeving. Hij wil op die manier een discussie losmaken over ons belastingstelsel.

Volgens de minister moet de belastingdruk op inkomen uit arbeid naar beneden en moeten de complexiteit en inconsistenties uit het huidige belastingstelsel verdwijnen. Dat laatste door de afschaffing van aftrekposten, belastingverminderingen en uitzonderingsregelingen.

De minister streeft met zijn nota naar een budgetneutrale hervorming. Het stimuleren van de werkzaamheidsgraad en het meer lonend maken van arbeid, gaat met andere woorden gepaard met de afschaffing van bepaalde gunstregimes. Daar zijn ook regimes bij die kmo’s ten goede komen. Voor u als ondernemer is niet elke maatregel uit de nota goed nieuws. Maar deze nota kan uiteraard nog wijzigen voor ze omgezet wordt in definitieve regelgeving.

Goed nieuws voor ondernemers

Personenbelasting

De belastingvrije som in de personenbelasting stijgt van 9.270 euro naar 13.390 euro. Door de belastingtarieven te verlagen en de belastingschijven te hervormen, vermindert de belastingdruk. Zo verlagen de tarieven in de meeste inkomstenschijven met 5%. Het hoogste tarief van 50% geldt alleen voor jaarlijkse inkomsten vanaf 84.740 euro i.p.v. 42.370 euro. Voor bedrijfsleiders betekent dat een verhoging van hun nettosalaris.

Vennootschapsbelasting

De vennootschapsbelasting voor kmo’s daalt van 20% naar 15%. Tegelijkertijd wordt de belastingschijf waarop dit verlaagd tarief van toepassing is opgetrokken van 100.000 naar 200.000 euro. Ook het tarief van de roerende voorheffing op interesten, dividenden en andere ‘recurrente inkomsten van roerende goederen en kapitalen’ zoals royalty’s, daalt van 30% naar 25%. Een bedrag tot 6.000 euro aan inkomsten uit sparen, beleggen en investeren is vrijgesteld.

Meerwaarden op aandelen

Meerwaarden op aandelen blijven vrijgesteld in hoofde van de aandeelhouders/individuen als de vennootschap ‘met behoud van haar activiteit’ wordt overgedragen. Zo blijft de ondernemerszin van de Belg gestimuleerd. Op een concrete invulling is het wel nog wachten.

Minder goed nieuws voor ondernemers

Verdwijning van forfaitair gewaardeerde voordelen

Forfaitair gewaardeerde voordelen zoals de gratis terbeschikkingstelling van een woning, verwarming, elektriciteit en huispersoneel verdwijnen. Deze voordelen worden volgens de hervormingsnota aan hun werkelijke waarde belast.

Cheques

Het beperkte nut van eco-, sport- en cultuurcheques doet ze verdwijnen. Aan de andere kant blijft het fiscaal voordeel voor maaltijdcheques wel bestaan. Dat zou het sociaal en fiscaal loonbegrip zoveel mogelijk met elkaar in overeenstemming moeten brengen.

Beroepsinkomsten

Men wil vermijden dat beroepsinkomsten van werknemers omgevormd worden tot vermogensinkomsten via onder meer ‘cafetariaplannen’ om te ontsnappen aan belastingen. Ook het gebruik van optieplannen voor (para)fiscale optimalisatie wordt ingeperkt. De laatste jaren heeft de administratie al strenger toegezien op het terugbetalen van kosten eigen aan de werkgever. De fiscus wil vermijden dat werknemers en bedrijfsleiders privékosten inbrengen als beroepskosten en zo verdoken loon verdienen. Dit strenger beleid wordt verder doorgezet.

Bedrijfsvoorheffing en vennootschapsbelasting

De bedrijfsvoorheffing zal zo dicht mogelijk bij de eindbelasting aansluiten. Berekeningen die het maandelijks bedrag van de bedrijfsvoorheffing te laag bepalen, worden verder ontmoedigd. Belangrijk voor bedrijfsleiders is dat de minimumbezoldiging voor de toepassing van het verlaagd tarief in de vennootschapsbelasting geïndexeerd wordt om op die manier de ‘vervennootschappelijking’ tegen te gaan.

Uitdoving uitzonderingsregimes

Bepaalde uitzonderingsregimes over verworven rechten doven uit. Het gaat onder meer om het VVPRbis-regime en het regime van de liquidatiereserves. Die uitdoving zal gradueel verlopen wat u de mogelijkheid geeft u voor te bereiden.

Meer fiscale druk op modale ondernemer

Veelbelovend op papier

Op papier heeft de hervormingsnota die op tafel ligt zeker potentieel om de bedoelde doelstellingen te bereiken. Denk aan arbeid meer laten lonen, bepaalde fiscale koterijen afschaffen en de klimaatambities ondersteunen.

Minder rooskleurig in de realiteit

De keerzijde van de medaille is dat onder meer ondernemers het gelag zullen betalen. De nota wil namelijk de instrumenten aanpakken waarmee u als ondernemer uw vermogen op een fiscaalvriendelijke manier uit uw vennootschap kan halen. Het VVPRbis-regime en de liquidatiereserves zullen in stappen uitdoven. Dat heeft tot gevolg dat u als ondernemer meer moet betalen om periodiek vermogen uit uw vennootschap te halen. Ook het bedrag van de voordelen van alle aard zal wellicht stijgen, er zullen meer betwistingen ontstaan rond de terugbetaling van kosten eigen aan de werkgever en ondernemers zullen zichzelf een hogere minimumbezoldiging moeten uitkeren. Een lager kmo-tarief in de vennootschapsbelasting en de verlaging van de roerende voorheffing kan dat een beetje compenseren. Maar toch zal de fiscale druk voor een modale ondernemer wellicht stijgen als deze hervorming erdoor komt.

We illustreren met een voorbeeld.

Gemakkelijkheidshalve nemen we aan dat de totale fiscale kosten van het gebruik van het VVPRbis-regime en de liquidatiereserves 15% bedragen.

Een rechtvaardiger belastingstelsel?

Het doel van een rechtvaardiger belastingstelsel is dat ondernemers voldoende zuurstof krijgen om hun bedrijf te runnen en te doen groeien. Dat lijkt de hervormingsnota op het eerste zicht niet te bereiken. Maar er is nog geen reden tot paniek. De nota moet nog omgezet worden in effectieve regelgeving en het is niet uitgesloten dat bepaalde maatregelen tegen dan nog worden herzien.

Hebt u nog vragen? We staan zoals altijd voor u klaar.