ESG & wetgeving

Moore ESG en wetgeving

Deze ESG-wetgevingspagina wordt met de grootste zorg samengesteld en regelmatig bijgewerkt. Moore streeft ernaar de meest actuele stand van zaken weer te geven, maar kan niet garanderen dat de informatie te allen tijde volledig of foutloos is. Gebruik deze inhoud daarom als algemene leidraad en raadpleeg onze experts en adviseurs voor de meest recente inzichten en updates.

Omnibus-pakket 

Deze verzamelrichtlijn geeft bedrijven extra ademruimte door een deel van de bestaande rapportage- en due-diligence-vereisten tijdelijk uit te stellen  en te vereenvoudigen.

Stop-the-Clock

Tijdlijn: 

• 14 april 2025 aangenomen, lidstaten zetten de regels om uiterlijk 31 december 2025. 
• CSRD-rapportage voor grote ondernemingen verschuift naar boekjaar 2027 (publicatie 2028) en voor beursgenoteerde-kmo’s naar boekjaar 2028 (publicatie 2029).

CSRD & VSME-standaard

De Corporate Sustainability Reporting Directive voegt een volwaardig duurzaamheids­hoofdstuk (ESRS) toe aan het jaarverslag. Een vereenvoudigde VSME-standaard is beschikbaar voor kleine niet-beursgenoteerde kmo’s.

Tijdlijn:

• CSRD: 
  • EFRAG werkt aan een exposure draft van de vereenvoudigde ESRS standaarden, gepland voor publicatie eind juli 2025. De publieke (stakeholder) consultatie loopt tot eind september, waarna het definitieve advies aan de Europese Commissie wordt opgeleverd tegen 30 november 2025. Dit moet resulteren in een vereenvoudiging van duurzaamheidsrapportering onder CSRD. 
• VSME:
  • Per 30 juli 2025 heeft de Eurpese Commissie een officiële aanbeveling opgenomen van de VSME-standaard als vrijwillige rapporteringsstandaard voor kleine en middelgrote ondernemingen. 

ESPR & Digital Product Passport

De Ecodesign for Sustainable Products Regulation legt ecodesign-eisen op en koppelt elk product aan een digitaal paspoort met milieu- en herkomstdata.

Productscope (eerste prioriteits­golf): ijzer & staal, aluminium, textiel, meubels, banden, detergenten, verven, smeermiddelen, chemische basisstoffen, energie­ gerelateerde producten en ICT/elektronica. 

Wanneer valt een bedrijf onder ESPR?

• U produceert, importeert of distribueert fysieke goederen die op de EU-markt worden gebracht (vrijwel alle producten behalve o.a. voedsel, geneesmiddelen en voertuigen).
• Er is geen drempel voor omzet of personeels­grootte; ook kmo-importeurs moeten voldoen. 

Tijdlijn:

• 13 juni 2024: Definitieve goedkeuring ESPR de Ecodesign for Sustainable Products Regulation; verordening gepubliceerd als Regulation (EU) 2024/17811.
• 18 juli 2024: ESPR treedt in werking; startpunt voor secundaire wetgeving (delegated acts).
• 2025–2026: Ontwikkeling van delegated acts voor productgroepen en technische standaarden voor DPP Digital Product Passport (incl. interoperabiliteit, API’s, datamodellen)
• Uiterlijk 19 juli 2026: EU-brede DPP-register operationeel (centrale database voor alle productpaspoorten)
• Q1–Q2 2026: Delegated act voor DPP-serviceproviders (vereisten voor hosting, data-integriteit, certificering)
• 18 februari 2027: DPP verplicht voor batterijen (industriële en EV-batterijen >2 kWh) onder EU Battery Regulation (EU 2023/1542)
• 2027: Start verplichting voor textiel en meubels (verwacht via delegated acts)
• 2028: Elektronica & ICT (consumentenelektronica, huishoudtoestellen)
• 2030: Bouwmaterialen en overige categorieën (volledige marktdekking)
• 2030: DPP verplicht voor alle prioritaire productgroepen; volledige integratie in circulaire economiebeleid

EUDR – EU Deforestation Regulation

Deze verordening verbiedt invoer of verkoop van grondstoffen én afgeleide producten die aan ontbossing na 31-12-2020 zijn gelinkt.
 

Commodities: hout, cacao, koffie, soja, rubber, rundvlees (inclusief leder) en palmolie; plus producten zoals chocolade, meubels en banden.

Toepassingscriteria:

• U bent operator (producent/importeur) of trader en brengt bovengenoemde goederen op de EU-markt of exporteert ze daaruit.
• Elk lot moet traceerbaar zijn tot het perceel (geografische coördinaten) en vergezeld gaan van een due-diligence-verklaring.
• Micro- en kleine ondernemingen krijgen iets lichtere verplichtingen, maar géén vrijstelling.

Tijdlijn: 

• 30 juni 2025: Risicolanden worden geclassificeerd.
• 30 december 2025: Grote en middelgrote bedrijven moeten volledig compliant zijn.
• 30 juni 2026: Deadline voor micro- en kleine ondernemingen.

CBAM gekoppeld aan EU-ETS

Het Carbon Border Adjustment Mechanism heft vanaf 2026 een CO₂-prijs op ingevoerde emissie-intensieve goederen.

Sectoren/producten: ijzer & staal (grondstoffen én enkele half­fabricaten), cement en klinker, aluminium, meststoffen (basischemicaliën), elektriciteit en waterstof.

 
Toepassingscriteria:

• U importeert deze goederen in de EU en moet zich registreren als CBAM-aangever.
• Voor elke zending rapporteert u de proces­emissies van de niet-EU-producent; vanaf 2026 koopt u CBAM-certificaten ter waarde van die emissies.
• Geen omzet- of personeels­drempels: de verplichting volgt uit het Goederencodenummer (CN-code) bij invoer.

Tijdlijn (afhankelijk van Omnibus):

• Overgangsfase (2023-2025)
  • Driemaandelijkse rapportage via CBAM-portaal.
  • Tot juni 2024 mag men standaardwaarden gebruiken, vanaf juli 2024 moeten echte emissies gerapporteerd worden.
  • Geen certificaten nodig.
• Voorbereiding (2025)
  • Vergunning aanvragen als CBAM-aangever (deadline Q3 2025).
  • Nieuwe drempel: 50 ton per goederencategorie.
• Definitieve fase (vanaf 2026)
  • Enkel vergunde aangevers mogen invoeren.
  • Jaarlijkse verklaring tegen 31 augustus.
  • Certificaten verplicht kopen en inleveren.
  • Externe verificatie vereist.
• Verstrenging vanaf 2027
  • Per kwartaal minstens 50% certificaten inleveren.
  • Mogelijke uitbreiding productscope en start verkoop certificaten.
  • ETS wordt stelselmatig uitgefaseerd tot 2034.

Greenwashing-pakket (Empowering Consumers & Green Claims)

Nieuwe regels tegen misleidende milieuclaims in marketing.

Belangrijkste verplichtingen:

• Elke expliciete of impliciete milieubewering moet worden onderbouwd met een levenscyclus-analyse of gelijkwaardig bewijs.
• Vage termen als “eco”, “CO₂-neutraal” of eigen keurmerken zonder verificatie worden verboden.

Toepassingscriteria:

• Geldt voor alle ondernemingen die producten of diensten aan EU-consumenten promoten.
• Micro-bedrijven (< 10 werknemers én < €2 m omzet) zijn grotendeels vrijgesteld, maar blijven aansprakelijk voor flagrante misleiding. 

Tijdlijn:

• Empowering Consumers for the Green Transition Directive: Aangenomen in februari 2024, van toepassing vanaf 27 september 2026
• Green Claims Directive: Tijdelijk ingetrokken in juni 2025

CSDDD – Corporate Sustainability Due Diligence Directive

Deze richtlijn verplicht ondernemingen om milieu- en mensenrechten­risico’s in hun volledige waardeketen te identificeren, te voorkomen en aan te pakken – en de bestuurs­kamer daarop af te rekenen.

Toepassingscriteria (EU-bedrijven):

• ≥ 5 000 fte & ≥ €1,5 mrd omzet (vanaf 2028)
• ≥ 3 000 fte & ≥ €900 m omzet (vanaf 2029)
• ≥ 1 000 fte & ≥ €450 m omzet (vanaf 2030)
  Voor niet-EU-bedrijven geldt hetzelfde omzetniveau, maar alleen op hun EU-omzet.  

Tijdlijn (afhankelijk van Omnibus):

• 2024
  • 5 juli: Publicatie CSDDD (Richtlijn (EU) 2024/1760) in Publicatieblad.
  • 25 juli: Richtlijn treedt in werking.
  • Start nationale voorbereidingen.
• 2025
  • 16 april: Omnibus I (“Stop-the-clock”) gepubliceerd → transpositie + toepassing uitgesteld met 1 jaar.
  • 17 april: Omnibus I van kracht.
  • Omnibus II (voorstel): vereenvoudigingen (scope beperken tot Tier-1, minder frequente monitoring) → nog in onderhandeling.
• 2026
  • Lidstaten werken aan omzetting → transpositiedeadline nu 26 juli 2027.
• 2027
  • 26 juli: Nieuwe transpositiedeadline (was 2026).
  • Bedrijven starten implementatieprojecten (due diligence-processen, contractclausules, governance).
• 2028
  • 26 juli: Eerste toepassing → grote ondernemingen (>5.000 werknemers / €1,5 mld) én middelgrote categorie (>3.000 / €900 mln) vallen samen in deze golf.
• 2029
  • 26 juli: Tweede/eindgolf → alle overige in-scope ondernemingen (>1.000 / €450 mln + franchise/licentie).

PPWR - Packaging and Packaging Waste Regulation

Een nieuwe Europese verordening die verpakkingen en verpakkingsafval reguleert met als doel duurzaamheid en circulariteit te bevorderen.

Doelstellingen van de PPWR

De PPWR is onderdeel van de Europese Green Deal en het Circulaire Economie Actieplan. De belangrijkste doelen zijn:

• Afvalpreventie: Minder loze ruimte en overbodige verpakking.
• Recycleerbaarheid: Vanaf 2030 moeten alle verpakkingen volledig recyclebaar zijn.
• Gerecycled materiaal: Verplichte percentages gerecycled kunststof in nieuwe verpakkingen.
• Herbruikbaarheid: Verpakkingen moeten ontworpen zijn voor meervoudig gebruik.
• Etikettering: Uniforme pictogrammen en sorteerlabels voor heel Europa.
• Beperking gevaarlijke stoffen: Zoals PFAS en zware metalen in verpakkingsmaterialen.
• Composteerbaarheid: Duidelijke regels voor composteerbare verpakkingen

Impact op bedrijven

De PPWR geldt voor producenten, importeurs, distributeurs, verpakkingsleveranciers, e-commerce, retail en foodsector. Bedrijven moeten aantonen dat hun verpakkingen voldoen aan ontwerp-, materiaal- en rapportage-eisen. Vroegtijdige aanpassing biedt voordelen zoals:

• Snellere toegang tot EU-markten
• Verminderde risico’s op boetes
• Versterkte reputatie en klantvertrouwen

Tijdlijn:

• Deze wet vervangt de oude richtlijn 94/62/EG en treedt in werking op 12 augustus 2026, met gefaseerde verplichtingen tot 2040 
• Vanaf 2027: Klanten mogen eigen verpakkingen meebrengen voor afhaalmaaltijden zonder extra kosten.
• Vanaf 2029: Verplichte statiegeldsystemen voor plastic en metalen drankverpakkingen in alle EU-landen.
• Vanaf 2030:
  • Verpakkingen moeten minimaal 70% recyclebaar zijn (klasse C); lager dan dat mag niet meer op de markt komen.
  • Plastic verpakkingen voor verse groenten en fruit <1,5 kg worden verboden.
  • Horeca moet minstens 10% van producten in herbruikbare verpakkingen aanbieden.
  • Gerecycled content verplicht: bv. 30% voor PET-verpakkingen
• Tot 2040: Afvalreductiedoelen: 5% minder verpakkingsafval per inwoner in 2030, oplopend tot 15% in 2040 

Met dit overzicht ziet u in één oogopslag welke regels op uw organisatie van toepassing zijn en waarop u moet anticiperen. Moore ESG begeleidt u graag bij elke stap: van risicobeoordeling tot volledige implementatie.