Overslaan en naar de inhoud gaan
#Tax & Legal #HR Legal

Misschien toch even wachten met de betaling van de teruggevorderde overbruggings-
uitkering?

woensdag 08/11/2023

Tijdens de coronacrisis moesten heel wat zelfstandigen hun activiteiten tijdelijk stopzetten. De federale overheid voorzag toen in steunmaatregelen, zoals het corona-overbruggingsrecht voor zelfstandigen. De overheid startte onlangs met een controle op de aanvragen van het corona-overbruggingsrecht en de verhoogde toelagen wanneer men personen ten laste heeft. Hierdoor worden sommige zelfstandigen gevraagd de verhoogde toelagen terug te betalen. Een recente zaak zorgde er echter voor dat het Grondwettelijk Hof zich momenteel buigt over de kwestie. Het is daarom nog niet duidelijk of de teruggevorderde overbruggingsuitkeringen wel of niet moeten terugbetaald worden.

Het corona-overbruggingsrecht: even opfrissen

Zelfstandigen konden tijdens de coronacrisis een aanvraag indienen om een overbruggingsrecht te bekomen. Zelfstandigen die aangaven dat zij personen ten laste hadden, kregen een verhoogde toelage.

Wat velen echter uit het oog verloren, was dat bij de beoordeling van de kinderlast enkel rekening werd gehouden met personen die bij de aanvrager ten laste waren bij het ziekenfonds en niet met personen die fiscaal ten laste waren. Of deze voorwaarde vervuld was, werd destijds echter niet gecontroleerd.

Waar ten laste?

Dit kon tot de bizarre situaties leiden, bijvoorbeeld een man is zelfstandige en heeft samen met zijn echtgenote één kind. Wanneer het kind was ingeschreven bij het ziekenfonds bij de vrouw, dan was de overheid van oordeel dat de man geen recht had op een verhoogde toelage ook al was het kind wel degelijk (fiscaal) ten laste bij de man. Wanneer het kind, in dezelfde situatie, wel was ingeschreven bij het ziekenfonds bij de man, had de man wel recht op een verhoogde toelage.

Onlangs startte de overheid met een controle op de aanvragen van het corona- overbruggingsrecht en de verhoogde toelagen. Na deze controle hebben al heel wat zelfstandigen een brief van hun sociaal verzekeringsfonds ontvangen en moeten zij het gedeelte van de verhoging, dat zij eerder ontvingen, terugbetalen. De termijn om in beroep te gaan tegen de beslissing tot terugbetaling bedraagt drie maanden, na ontvangst van de vraag tot terugbetaling.

Omdat veel zelfstandigen geen attest van het ziekenfonds met personen ten laste konden voorleggen, betaalden zij de verhoogde toelage reeds terug. Anderen betaalden de verhoogde toelage (nog) niet terug en tekenden beroep aan.

Recente zaak

In een recente zaak die voor de arbeidsrechtbank van Kortrijk kwam, stelde een zelfstandige – die geen attest van het ziekenfonds kon voorleggen – dat er wel degelijk sprake was van gezinslast gezien hij als grootste kostwinner zijn dochter feitelijk (en fiscaal) ten laste heeft. Het sociaal verzekeringsfonds benadrukte in de zaak dat de aanvraagformulieren voor het overbruggingsrecht duidelijk verwezen naar het begrip ‘ten laste van het ziekenfonds’ en de zelfstandige bijgevolg geen recht had op een verhoogde toelage.

De arbeidsrechtbank stelde, vooraleer uitspraak te doen in de zaak, een prejudiciële vraag aan het Grondwettelijk Hof, en dit om na te gaan of de regels omtrent het corona-overbruggingsrecht wel in overeenstemming zijn met het gelijkheidsbeginsel. De wetgever kan in principe een onderscheid maken tussen personen met en zonder kinderlast. De arbeidsrechtbank stelt nu aan het Grondwettelijk Hof de vraag of een regeling waarbij een onderscheid gemaakt wordt tussen enerzijds een aanvrager van het overbruggingsrecht met kinderlast bij het ziekenfonds en anderzijds een aanvrager met kinderlast waarbij de kinderen niet ingeschreven zijn bij het ziekenfonds, een pertinent en proportioneel onderscheid is.

Het zal nog enige tijd duren vooraleer het Grondwettelijk Hof uitspraak zal doen over deze vraag. Indien het Grondwettelijk Hof beslist dat de regels niet in overeenstemming zijn met het gelijkheidsbeginsel, zou de wetgever eventueel de bestaande wettekst aanpassen aan de uitspraak zodat deze het gelijkheidsbeginsel niet schendt.

Beroep aantekenen in afwachting van de uitspraak

Wie momenteel nog binnen de beroepstermijn valt, kan dan ook best ten bewarende titel beroep aantekenen in afwachting van de uitspraak van het Grondwettelijk Hof.

Contacteer ons gerust indien u als zelfstandige een verzoek tot terugbetaling van uw sociaal verzekeringsfonds ontving. Wij begeleiden en assisteren u graag bij het indienen van een verzoekschrift bij de arbeidsrechtbank.

Neem contact op met één van onze experten

Mieke Vanden Poel

Mieke Vanden Poel

Senior Manager Tax & legal services

Contact
Saskia Lombaerts

Saskia Lombaerts

Partner Tax & Legal Services

Contact