Hoe ziet de hervormde registratiebelasting eruit vanaf 2022?

Hoewel de inwerkintreding van deze hervorming voorzien is vanaf 2022, moet ze wel nog door het Vlaams Parlement goedgekeurd worden.

Een beetje minder en een beetje meer

Het standaardtarief van de registratierechten verschuldigd bij de aankoop van een woning in Vlaanderen, ook het verkooprecht genoemd, bedraagt sinds enkele jaren 10%. In Wallonië en Brussel is dat 12,5%. Veel gezinnen genieten bij de aankoop van hun eerste woning echter een voorkeurtarief. Sinds de Vlaamse hervorming is dat nog voordeliger geworden. Dat wordt gecompenseerd door een verhoging van het standaardtarief naar 12%.

Verlaging registratierechten bij aankoop van de enige, eigen woning

Enige gezinswoning

Het tarief van de registratierechten voor de aankoop van de enige gezinswoning daalt van 6% naar 3%. De voorwaarden voor deze gunstregeling blijven dezelfde. We sommen ze kort even op:

• De aankoop moet gebeuren door een natuurlijk persoon.
• Het moet gaan om een zuivere verkoop; een ruil of onttrekking uit een vennootschap kwalificeren niet.
• De volledige en volle eigendom moet worden aangeschaft. Een onverdeeld deel of een aankoop van slechts het vruchtgebruik of de blote eigendom kwalificeren niet, al bestaan daarop wel uitzonderingen.
• Het moet een woning zijn.; bouwgronden zijn uitgesloten.
• De koper van de woning mag geen andere woning of bouwgrond bezitten.
• Binnen de 3 jaar na de aankoop moet u ingeschreven zijn op het adres van de woning.

Verkoop binnen korte termijn

Kocht u uw nieuwe woning al aan, en wordt uw huidige woning binnen een korte termijn verkocht, dan kan u toch al onmiddellijk van het verlaagd tarief genieten. Deze korte termijn lag op 1 jaar, maar is vanaf 2022 opgetrokken naar 2 jaar.

Ingrijpende energetische renovatie

Gaat het om een woning die ingrijpend energetisch wordt gerenoveerd of heropgebouwd, dan daalt het tarief vanaf 2022 nog verder: van 5% naar 1%. De voorwaarden voor deze gunstregeling blijven dezelfde. Al moet u een E-peil, een score die aangeeft hoe energiezuinig een gebouw is, behalen van maximaal E60. En moet u ook gedurende 6 jaar i.p.v. 5 jaar gedomicilieerd blijven in de woning.

Bescheiden woning

Koopt u een enige, eigen bescheiden woning, dan krijgt u nog een extra korting bovenop de verschuldigde registratiebelasting. Een woning is ‘bescheiden’ wanneer de aankoopprijs onder een bepaald grensbedrag ligt. Tot voor kort was dat maximaal 220.000 euro voor woningen in de kernsteden en 200.000 euro voor woningen in andere gemeenten. Sinds2022 is dat grensbedrag opgetrokken met 20.000 euro, wat neerkomt op 240.000 euro voor woningen in de kernsteden en 220.000 euro voor woningen in andere gemeenten. Deze vermindering wordt evenredig aangepast aan het nieuwe tarief. Zo wordt de korting van 5.600 euro naar 2.800 euro gebracht voor de aankoop van een enige, eigen ‘bescheiden’ woning. Voor de aankoop van een enige, eigen ‘bescheiden’ woning met een energetische renovatie wordt het bedrag van de korting van 4.800 euro naar 960 euro gebracht. Dat komt neer op een vrijstelling van registratiebelasting op de eerste schrijf van 93.333 euro.

Datum authentieke akte

Deze wijzigingen gelden voor authentieke aankoopaktes die verleden worden vanaf 1 januari 2022.Dat wijkt af van het principe dat het verkooprecht of registratiebelasting al vanaf de verkoopovereenkomst of compromis verschuldigd is. Dergelijke overeenkomst moet u binnen de 4 maanden ter registratie aanbieden.

De datum van de notariële akte bepaalt dus of het tarief van 6% of 3% van toepassing is. Zelfs als de verkoopovereenkomst in 2021 ondertekend werd, maar de notariële akte pas in 2022 verleden wordt, geldt dus het tarief van 3%.

Let wel op met een zogenaamde wederzijdse aan-verkoop-belofte. Zo’n belofte wordt meestal niet als een verkoopovereenkomst beschouwd die het registratierecht verschuldigd maakt.

Verhoging registratierechten bij aankoop van andere dan de enige eigen woning

Andere vastgoedaankopen

Voor andere vastgoedaankopen dan de aankoop van de enige gezinswoning stijgt het standaardtarief van de registratierechten van 10% naar 12%. Het gaat hier om de aankoop van een tweede woning, een bouwgrond, niet-residentieel vastgoed…

Een uitzondering is voorzien voor de aankoop van landbouwgronden en natuurgebieden. Daar blijft het tarief van 10% behouden. Ook voor de aankoop van vastgoed door een beroepsverkoper blijft het tarief van 4% van toepassing.

Datum van de verkoopovereenkomst

Het hogere standaardtarief van 12% geldt voor aankopen waarvoor de verkoopovereenkomst of compromis gesloten wordt vanaf 1 januari 2022.

De datum van de verkoopovereenkomst bepaalt dus of het tarief van 10% of 12% van toepassing is. Enkel als die in 2022 valt, geldt het tarief van 12%. Verkoopovereenkomsten afgesloten in 2021 waarvan de akte pas in 2022 verleden wordt, vallen dus nog altijd onder het oude tarief van 10%. Ook hier is het opletten met wederzijdse aan-verkoop-beloftes die waarschijnlijk niet als verkoopovereenkomst beschouwd worden. Sloot u zo’n wederzijdse belofte af in 2021 dan betaalt u wellicht toch 12%.

Meeneembaarheid registratierechten verdwijnt op termijn

Veel gezinnen kopen eerst een klein huis of appartement en ruilen dat na enkele jaren in voor een grotere woning. Onder bepaalde voorwaarden kunnen eerder betaalde registratierechten in mindering gebracht worden, met een maximum van 13.000 euro. Dat systeem van ‘meeneembaarheid’ dooft vanaf 1 januari 2023 uit en wordt vanaf 1 januari 2024 volledig afgeschaft.

Voor een woning die u uiterlijk aankoopt op 31 december 2023 en waarbij u de vorige woning aankocht voor 1 januari 2022 moet u kiezen:

• Ofwel kiest u voor de toepassing van de meeneembaarheid in combinatie met de oude tarieven registratierechten (6% en 5%);
• Ofwel geeft u de meeneembaarheid op, maar geniet u de nieuwe tarieven van de registratierechten (3% en 1%).

Ook hier geldt de datum van de authentieke akte.

Wenst u meer informatie over deze nieuwe tarieven van de registratierechten in Vlaanderen, aarzel dan niet contact op te nemen met ons team.