Vaste inrichtingen scherper gedefinieerd in nieuw dubbelbelastingverdrag

Het nieuwe dubbelbelastingverdrag tussen België en Nederland brengt enkele belangrijke veranderingen met zich mee op het gebied van vaste inrichtingen. Waar moet u rekening mee houden?

Wat is een vaste inrichting?

Een ‘vaste inrichting’ is een begrip uit het internationale belastingrecht. Het duidt op een fysieke of economische aanwezigheid van een onderneming in een ander land dan het land van vestiging.

Er zijn 3 types:

• Materiële vaste inrichting
  Dat is een fysieke bedrijfsplek, zoals een (thuis)kantoor, fabriek of winkel.
• Personele vaste inrichting 
  Dat is een situatie waarin een onderneming een agent of vertegenwoordiger in het andere land heeft.
• Constructie vaste inrichting
  Dat zijn bepaalde werken aan een bouwconstructie.

Activiteiten die alleen voorbereidend of ondersteunend zijn, zoals het opslaan van goederen of het uitvoeren van marktonderzoek, leiden doorgaans niet tot het ontstaan van een vaste inrichting. Ze worden niet beschouwd als kernactiviteiten van de onderneming. Dat betekent dus dat een onderneming bepaalde activiteiten in een ander land kan uitvoeren zonder een vaste inrichting te hebben in dat land.

Fiscale gevolgen vaste inrichting

Is er sprake van een vaste inrichting in een ander land, dan leidt dat tot een belastingplicht in dat land. De winst van de onderneming moet gesplitst worden tussen het hoofdhuis en de vaste inrichting. Dat kan leiden tot extra administratieve verplichtingen, fiscale geschillen over de juiste toerekening van winst, en mogelijk een dubbele belasting. Tenzij er een dubbelbelastingverdrag van toepassing is.

Voorbereidende of ondersteunden activiteiten die geen vaste inrichting zijn, zijn vaak vrijgesteld van lokale belastingheffing.

Wat verandert er onder het nieuwe verdrag?

Het nieuwe verdrag sluit aan bij de internationale regels, bekend als het Multilateraal Instrument (MLI). Het introduceert strengere criteria om te bepalen of een onderneming een vaste inrichting heeft in het andere land. Dat betekent dat sommige activiteiten die voorheen geen vaste inrichting waren, dat nu wel zijn en dus belastingplichtig zijn.

Antifragmentatieregel

Het nieuwe verdrag wil voorkomen dat bedrijven hun activiteiten kunstmatig opsplitsen om te ontsnappen aan de belastingverplichtingen die zouden gelden als de activiteiten één geheel vormen. Deze bepalingen staan bekend als de zogenaamde antifragmentatieregel.

• Deze regel treedt in werking wanneer een buitenlandse onderneming haar activiteiten in België opzettelijk opsplitst over verschillende locaties of entiteiten, met als doel elk van deze activiteiten afzonderlijk te laten kwalificeren als ondersteunend of voorbereidend. Als deze activiteiten samen een coherent geheel van de bedrijfsvoering vormen, kunnen ze alsnog als een vaste inrichting gezien worden.
• De antifragmentatieregel speelt ook als de buitenlandse onderneming in België een verbonden vennootschap heeft. Zelfs als de activiteiten van de buitenlandse onderneming op zich voorbereidend of ondersteunend zijn, kan de combinatie van deze activiteiten met die van de Belgische verbonden vennootschap resulteren in een coherent geheel van bedrijfsvoering. Ook in dat geval kan er sprake zijn van een vaste inrichting.

Bouw- en installatieprojecten

Onder het nieuwe verdrag wordt een werf als vaste inrichting gekwalificeerd wanneer die langer dan twaalf maanden actief is. Dat was al zo, maar het nieuwe verdrag voegt daar een extra dimensie aan toe. Werkzaamheden van langer dan 30 dagen kunnen voortaan worden samengevoegd voor de berekening van die vereiste twaalf maanden. Althans, als de uitvoering van die werkzaamheden gebeurt door nauw verbonden ondernemingen op dezelfde plaats van uitvoering.

Het opsplitsen van overeenkomsten over meerdere, korte periodes biedt dus niet langer een uitweg om niet als een vaste inrichting aanzien te worden.

Personele vaste inrichting

Ook de regels rond de personele vaste inrichtingen worden strenger. Als u werknemers in Nederland hebt die daar namens uw onderneming onderhandelen of contracten afsluiten, kan uw onderneming gezien worden als een vaste inrichting in Nederland. Ook als uw werknemers geen formele machtiging hebben om deze contracten te ondertekenen. Uw werknemer moet niet noodzakelijk bevoegd zijn om overeenkomsten te sluiten. Het volstaat dat hij of zij een belangrijke rol speelt in de onderhandelingen en/of het sluiten van de contracten en er nadien geen materiële aanpassingen meer moeten gebeuren door u als werkgever.

Wees alert

Voor Belgische ondernemers betekent het nieuwe dubbelbelastingverdrag dat u extra alert moet zijn als u activiteiten in Nederland uitvoert. Wat voorheen geen fiscale gevolgen had, kan onder de nieuwe regels wel leiden tot belastingplicht in Nederland. Het is daarom verstandig om uw huidige bedrijfsstructuur en activiteiten grondig te evalueren en indien nodig aan te passen.

Hebt u hier vragen over? We staan klaar om u te begeleiden en te adviseren. Neem zeker contact met ons op.