Overslaan en naar de inhoud gaan
#Pensioen #Pensionering #Nederland #Belastingen

De Belgische fiscale behandeling van de afkoop van Nederlandse pensioenen in eigen beheer

dinsdag 30/01/2018
Belgian tax tratment

Nog net voor het einde van het jaar heeft de belastingadministratie eindelijk de knoop doorgehakt en een circulaire gepubliceerd (Circulaire 2017/C/87 dd. 22/12/2017) die de Belgische behandeling van de uitfasering van het Nederlandse ‘pensioen in eigen beheer’ bespreekt. 

Uitfasering van Nederlandse pensioenen in eigen beheer

Tot 1 april 2017 kon een Nederlandse directeur-grootaandeelhouder of ‘dga’ (in België vergelijkbaar met een bedrijfsleider) een pensioen opbouwen ‘in eigen beheer’, wat inhoudt dat het beheer van de pensioenbijdragen en de uitbetaling van de pensioenen niet gebeurde door een professionele verzekeraar of pensioenfonds, maar door de eigen onderneming of een ander eigenbeheerlichaam (zoals bv. een Nederlandse pensioen BV). Op 1 april 2017 heeft Nederland echter een wet gepubliceerd (Wet Uitfasering Pensioenen in eigen Beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen) die deze opbouw in eigen beheer vanaf 1 juli 2017 niet langer toestaat.  

Als gevolg hiervan, kan een dga kiezen om het bestaande reeds opgebouwde pensioen ofwel

  • Af te kopen (met een korting op de belastbare grondslag). De voordelige afkoop is enkel mogelijk tot en met 2019;
  • Om te zetten naar een Nederlandse oudedagsverplichting (ODV). Ook hier moet men de keuze maken ten laatste in 2019;
  • Te bevriezen, waarbij de bestaande pensioenen onaangeroerd blijven en de vroegere wetgeving van toepassing blijft.  

Behandeling in België van de afkoop

Voor de inwoners van België die hun Nederlands pensioen in eigen beheer wilde afkopen, was het lange tijd onzeker hoe de Belgische belastingadministratie deze afkoop zou behandelen. Op 22 december 2017 werd eindelijk de knoop doorgehakt door de belastingadministratie en middels een circulaire dieper ingegaan op de behandeling van zulke kapitalen in België. Zoals reeds hoger vermeld, zal een natuurlijk persoon (inwoner van België) die er voor kiest om zijn Nederlands ‘pensioen in eigen beheer’ af te kopen,  in Nederland een korting op de belastbare grondslag ontvangen van 34,5% (in 2017), 25% (in 2018) of 19,5% (in 2019). Dit wil zeggen dat de kapitalen bij een afkoop in de loop van 2018 slechts voor 75% in aanmerking genomen worden voor de belastingheffing en er 25% van de waarde in Nederland vrijgesteld wordt van belastingen.

Wie mag er belasting heffen?

Eerst en vooral dient er bekeken te worden wie er juist belasting mag heffen, België of Nederland.  Hierbij is het van belang of het pensioen reeds ingegaan is of niet. Indien het pensioen namelijk  reeds is ingegaan, zal België in principe heffingsbevoegd zijn, al kan Nederland in bepaalde gevallen de inkomsten ook belasten. Indien het pensioen daarentegen nog niet is ingegaan, is Nederland in principe heffingsbevoegd. Toch zal het mogelijk zijn dat er ook in België belastingen moeten betaald worden door de zogenaamde subject-to-tax-clausule. Deze clausule stelt dat België enkel een vrijstelling (met progressievoorbehoud) voorziet voor zover de inkomsten effectief in Nederland belast zijn. Aangezien de korting op de afkoopwaarde vrijgesteld is in Nederland (i.e. de 25% voor afkoopwaarden in 2018), zal deze korting alsnog in België onderworpen worden aan de Belgische belastingregels.

Welk tarief is van toepassing? 

Welke Belgische belastingregels juist van toepassing zijn, is afhankelijk van het statuut van de dga op het moment van betaling of toekenning van de afkoopwaarde. Indien de persoon namelijk  nog steeds actief is als dga, zal alles wat hij ontvangt beschouwd worden als beroepsinkomen (op basis van het attractiebeginsel) en gezamenlijk belastbaar zijn tegen het progressief tarief.Indien er echter geen dga-activiteiten meer worden uitgeoefend op het moment van betaling of toekenning, zal dit ‘gratis kapitaal’ in België beschouwd worden als een pensioen. Pensioenen zijn in België afzonderlijk belastbaar tegen  16,5% op voorwaarde dat de kapitalen worden uitgekeerd naar aanleiding van daadwerkelijke  pensionering (op pensioengerechtigde leeftijd ofwel in één van de 5 jaren die eraan voorafgaan) of naar aanleiding van overlijden. Uitkering van het kapitaal op een ander moment, zal een belasting tegen het progressief tarief als gevolg hebben.  

Conclusie

De korting op de afkoopwaarde van de Nederlandse pensioenen in eigen beheer opgebouwd, lijkt op het eerste zicht een interessante manier om het kapitaal voordeliger te verkrijgen. Voor Belgische rijksinwoners zal dit voordeel echter geneutraliseerd worden aangezien deze korting alsnog in België belast zal worden, ofwel aan het progressief tarief (tot 50% verhoogd met gemeentebelasting) voor personen die nog steeds actief zijn als bestuurder, ofwel aan een afzonderlijk tarief van 16,5% als pensioen (tenzij de uitkering op een niet gunstig moment gebeurde).  Voor de omzetting van een pensioen in eigen beheer naar een oudedagsverplichting, zal door de belastingadministratie nog een afzonderlijk addendum worden gepubliceerd.