België telt
voortaan meer belastingparadijzen

Strijd tegen fiscale fraude op verschillende niveaus

De strijd tegen internationale fiscale fraude wordt op verschillende niveaus gevoerd. Mondiaal door de OESO, die daartien jaar geleden de opdracht voor kreeg van de G20. Maar ook op Europees niveau en per individueel land op nationaal vlak. Elk niveau heeft zijn eigen lijst en criteria om te bepalen wat een belastingparadijs is.

OESO lijst van belastingparadijzen

Alle landen die niet voldoen aan de OESO-standaard wat betreft transparantie en uitwisseling van informatie.

Europese lijst van belastingparadijzen

Staten die onvoldoende meewerken aan de strijd tegen belastingontwijking en -ontduiking. Ze hebben dus niet per se onvoldoende belastingdruk, maar nemen niet de nodige maatregelen om fiscale fraude tegen te gaan. We spreken van niet-coöperatieve landen.

Belgische lijst van belastingparadijzen

Er bestaat geen eenduidige wettelijke definitie van het begrip ‘belastingparadijs’. België heeft verschillende landenlijsten opgesteld met jurisdicties die in bepaalde situaties als belastingparadijs beschouwd worden. Daarnaast hanteert ons land voor een aantal specifieke antimisbruikbepalingen verschillende definities. Zo zijn er definities van 'belastingparadijs' te vinden in de wetgeving omtrent de betalingen aan belastingparadijzen, DBI-aftrek, CFC-regeling, abnormale goedgunstige voordelen en de 'oude' interestaftrekbeperking.

Nieuwe wet onder impuls van Europa

De Belgische wet van 20 december 2020 zet een aantal Europese defensieve maatregelen om in Belgisch recht ten aanzien van rechtsgebieden op de Europese lijst van niet-coöperatieve landen.

Nieuwe belastingparadijzen

Een aantal rechtsgebieden die op de Europese lijst van niet-coöperatieve landen staan, zijn voortaan ook een belastingparadijs volgens het Belgisch recht. Het gaat concreet om Amerikaans Samoa, Anguilla, Barbados, Fiji, Guam, Palau, Panama, Samao, Seychellen, Trinidad en Tobago, Amerikaanse Maagdeneilanden en Vanuata.

Wat zijn de concrete gevolgen van deze nieuwe antifraudewet?

Uitbreiding aangifteplicht

De aangifteplicht van betalingen aan staten die het totaalbedrag van 100.000 euro per belastbaar tijdperk overschrijden, wordt uitgebreid naar alle betalingen aan rechtsgebieden die op de Europese lijst staan.

Deze aangifteplicht is van toepassing voor betalingen vanaf 1 januari 2020. Het feit dat de aangifteplicht geldt vanaf aanslagjaar 2021 vormt een verstrenging aangezien initieel als startdatum 1 januari 2021 werd aangenomen. De minister meldt in een antwoord op een parlementaire vraag (Mond. Vr. Steven Matheï, 30 juni 2021) dat het nieuwe standpunt omtrent aangifteplicht reeds opgenomen werd in de circulaire van 1 september 2020 en daarom aldus geldt vanaf aanslagjaar 2021.

Hierbij kan opgemerkt worden dat de circulaire waarnaar de minister verwijst de aangifteverplichting van betalingen aan belastingparadijzen behandelt waarbij vragen kunnen gesteld worden omtrent de rechtsgeldigheid van de startdatum 1 januari 2021.

Verstrenging CFC-regeling

De CFC-regeling (Controlled Foreign Corporation) is fiscale wetgeving die wil voorkomen dat belastingplichtigen naar belastingparadijzen trekken om vennootschapsbelasting te ontwijken.

Op basis van de huidige CFC-regeling wordt de niet-uitgekeerde winst van buitenlandse vennootschappen opgenomen in de belastbare grondslag van de binnenlandse vennootschap indien de winst voortkomt uit een kunstmatige constructie met als wezenlijk doel een belastingvoordeel.

Die niet-uitgekeerde winst uit kunstmatige constructies wordt volgens de nieuwe wet nu altijd belast in hoofde van de belastingplichtige die de sleutelfuncties uitoefent van deze activa of risico’s. Voorwaarde is dat die winst behaald wordt door een buitenlandse vennootschap die gevestigd is in een rechtsgebied dat opgenomen is op de Europese lijst van belastingparadijzen. En dat ongeacht of aan de deelnemingsvoorwaarde of aan de taxatievoorwaarde is voldaan.

Deze verstrenging is van toepassing op belastbare tijdperken afgesloten vanaf 31 december 2020 .

Uitbreiding Kaaimantaks

Een entiteit met rechtspersoonlijkheid die gevestigd is in één van de staten op de Europese lijst wordt vermoed onder het toepassingsgebied van de Kaaimantaks te vallen.

Ontsnappen aan de Kaaimantaks kan door te bewijzen dat de juridische constructie onderworpen is aan een inkomstenbelasting die ten minste 15% bedraagt van haar belastbaar inkomen vastgesteld overeenkomstig de Belgische regels. Ofwel door te bewijzen dat de inkomsten van deze juridische constructie in hoofdzaak worden behaald door de uitoefening van een daadwerkelijke economische activiteit.

Deze wijziging is van toepassing op belastbare tijdperken afgesloten vanaf 31 december 2020.

Verstrenging DBI-aftrek

Er wordt geen DBI-aftrek (Definitief Belaste Inkomsten) toegestaan als de inkomsten verleend of toegekend worden door een vennootschap die gevestigd is in een land waar de gemeenrechtelijke bepalingen inzake belastingen aanzienlijk gunstiger zijn dan in België. De opname van het rechtsgebied op die lijst kan weerlegd worden door een tegenbewijs.

Volgens de nieuwe wet worden voortaan ook dividenden uitgesloten die uitgekeerd zijn door een inwoner die gevestigd is in een rechtsgebied dat op het ogenblik van betaling of toekenning van de uitkering op de Europese lijst staat. Tegen opname op deze lijst van niet-coöperatieve landen is geen tegenbewijs mogelijk.

Deze wijziging is van toepassing op dividenden die zijn toegekend vanaf 1 januari 2020.

Nog maar het begin?

De Europese lijst van belastingparadijzen heeft – drie jaar na de eerste publicatie – doorwerking in de nationale wetgeving van de lidstaten. Het valt te verwachten dat de Europese benadering in de strijd tegen belastingontwijking en -ontduiking zal leiden tot verdere aanpassing van Belgische internrechtelijke bepalingen. De huidige aanpassing is zeer opmerkelijk omdat er niet louter gekeken wordt naar de belastingdruk in de betreffende landen, maar de regelgeving veeleer als doel heeft om deze landen of rechtsgebieden via samenwerking een aanzet te geven tot positieve veranderingen in hun fiscale wetgeving en praktijk.

Hebt u hier vragen over of wenst u meer gedetailleerde informatie. Stephanie Seré en An Lettens geven u met plezier meer tekst en uitleg.

Graag meer lezen over fiscale fraude? De strijd wordt gevoerd op verschillende fronten. Ontdek meer over FATCA en de VS, de Europese richtlijn DAC6 of over grensoverschrijdende constructies.