Overslaan en naar de inhoud gaan
#Business Consulting #Supply Chain & Operations #EU

De EU Green Deal wordt game changer voor globale Supply Chain netwerken

donderdag 14/01/2021
Supply Chain EU

Terwijl de impact van de Corona-pandemie en de Brexit nog dagelijks de media haalt, tekent zich voor Supply Chain Managers alvast de volgende te nemen klip aan de horizon af.

Nu de eerste contouren zichtbaar worden van de EU Green Deal en de daarbij horende groene taxatiemodellen, groeit de aandacht voor het onderwerp ook bij Supply Chain Managers  en bedrijfsleiders. Wat komt er op ons af?

Een bevlogen avond in Brussel werd het startschot voor een andere wereld

11 December 2019. Het was in een regenachtig Brussel, slechts enkele maanden na haar aanstelling tot voorzitter van de Commissie, dat Ursula Von der Leyen een passionele toespraak gaf in het Europees Parlement over de EU Green Deal. Ze schetste de groene toekomst die ze voor Europa wil uitwerken. Europa, zo zei ze, moet tegen 2050 klimaatneutraal zijn. Europa, het oude continent, zal het voortouw nemen voor wat betreft de reductie van de uitstoot van broeikasgassen. En Europa, zo voltooide ze haar betoog, zal met deze omwenteling een belangrijke bijdrage gaan leveren aan het veilig stellen van onze planeet voor de volgende generaties. Ursula Von der Leyen gaf het startschot voor een nieuwe wereld. 

Een nieuw economisch denkkader 

De lat wordt bewust heel hoog gelegd. Klimaatneutraal worden in goed 30 jaar tijd, ís niet minder dan een revolutie. Een omwenteling, waarvoor moed en een duidelijk richtsnoer nodig zijn. De EU wil zo snel mogelijk een nieuw en duidelijk denkkader scheppen waarbinnen de maatschappij en de economie zich zullen moeten heruitvinden, zich opnieuw zullen moeten organiseren. De praktische uitwerking van de Green Deal zal uiteraard een niet-geringe invloed hebben op mens en maatschappij. Maar naast het beter isoleren van gebouwen, de evolutie naar een duurzame landbouw en het vergroenen van de energieproductie, is nu al duidelijk dat vooral de impact op de industrie en op globale logistieke netwerken in het bijzonder, aanzienlijk zal zijn. 

Impact op industrie en globale Supply Chain netwerken

Er is 1 grote 'maar' …  Om de groene ambities ook effectief te laten zijn in de strijd tegen klimaatverandering, moeten maatregelen met de grootste voorzichtigheid worden uitgerold. Het louter opleggen van strenge emissieregels op industriële activiteiten die op Europees grondgebied plaatsvinden, zou namelijk aanleiding geven tot een verdere verschuiving van die activiteiten naar delen van de wereld waar een minder strenge CO2 regelgeving (of handhaving) geldt. Europa gaat dus op zoek naar een systeem dat zorgt voor een effectieve verlaging van de uitstoot van broeikasgassen op mondiaal niveau zonder dat het de Europese economie schade toebrengt. Not an easy job.  

Carbon Border Adjustment Mechanism zal internationale logistieke netwerken onder druk zetten

Om echt doeltreffend te zijn zónder het Europese bedrijfsleven nadelig te impacteren, zal Europa een Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) uitwerken. Een CBAM zal ervoor zorgen dat Goederen die worden ingevoerd in de Europese Unie, zullen worden onderworpen aan een C02-heffing. Wie goederen invoert waaraan een te grote uitstoot kleeft, zal dus extra belast worden op basis van die uitstoot. Het CBAM moet dienen als een effectieve maatregel tegen de uitstoot van broeikasgassen, waardoor het geen zin heeft om koolstofgevoelige stappen te verhuizen buiten Europa. Er is ook een dubbele financiële driver : enerzijds zal de CBAM zorgen voor belastinginkomsten die de EU zal investeren in het eigen groene transitieprogramma. Daarnaast zal de CBAM ook zorgen voor een kostprijscorrectie voor niet-duurzaam geproduceerde- en gedistribueerde goederen... 

Nieuwe evenwichten vinden in de globale handelsnetwerken

De paden die de internationale handel de voorbije decennia bewandelde, zullen worden getoetst aan deze nieuwe werkelijkheid. Er zullen nieuwe evenwichten moeten worden gevonden, want het uitgangspunt is dat geglobaliseerde logistieke stromen een pak duurzamer moeten worden, of dat ze anders worden bestraft. In sommige sectoren zou dit aanleiding kunnen geven tot het terughalen van bepaalde activiteiten naar het Westen. De evoluties in industrie 4.0, vooral in de maakindustrie, samen met de energie-ommezwaai (er zal o.a. massaal worden geïnvesteerd in waterstof) zullen deze verschuiving van maak-activiteiten naar het vergrijzende Europa voor een stuk ondersteunen. Hierdoor zal in een aantal sectoren de keten effectief korter en duurzamer gaan worden. 

Een strakke tijdslijn

Het is de EU menens. Om de Europese klimaatambities nog extra te benadrukken, werd inmiddels, op de Europese Top van 11 december 2020, alvast beslist om het tussentijdse target voor 2030 nog aan te scherpen. Tegen 2030, zo onderschreven de Europese Staats- en Regeringsleiders, moet de EU een CO2 reductie realiseren van maar liefst 55% tegenover het ijkpunt 1990. Meteen een pak ambitieuzer dan de eerdere 40% vermindering. Ook de uitwerking van de CBAM krijgt een strakke tijdslijn: tegen 31 juni 2021 moet er een wetgevend kader op tafel liggen. Uiteraard vallen er nog een heel aantal zaken uit te klaren, o.a. het uitwerken van een instrumentarium dat de CO2 footprint van alle importstromen bepaalt, het vastleggen van een taxatiemodel dat streng is, maar niet ingaat tegen bepalingen van de Wereld Handels Organisatie, enzovoort. Nog een boel werk, maar daar maakt Brussel zich nu al de borst voor nat.  

Op de hoogte blijven

Wil u graag op de hoogte blijven van de verdere ontwikkelingen van de Green Deal en de gevolgen hiervan op Logistieke netwerken of industriële sectoren, laat het ons weten of schrijf u in op de Moore Supply Chain Newsletter

Neem contact op met één van onze experten

Joël Wijns

Joël Wijns

supply chain; sector life science

Contact