Overslaan en naar de inhoud gaan
#Vermogensplanning #VLABEL #Belastingen #Vruchtgebruik #Schenking #Roerend Goed

Vermogensplanning: enkele recente ontwikkelingen

vrijdag 04/01/2019
Estate planning

De laatste maanden hebben we al regelmatig bericht over  de grote wijzigingen in de vermogens- en successieplanning. Hieronder bezorgen we nog een kleine update over enkele van deze wijzigingen.  

De zorgvolmacht: uw vermogen veiligstellen voor later

Het klassieke voorbeeld is hier dat van een persoon die omwille van een fysieke of mentale beperking (coma, dementie, …) tijdelijk of permanent zijn vermogen niet meer kan beheren met de nodige zorgvuldigheid. In zulke situaties rijst de vraag wie het vermogen van deze persoon mag beheren (echtgenoot/partner, kinderen, vertrouwenspersoon,…).  In het verleden was diende men beroep te doen op de tussenkomst van de vrederechter, dewelke het beheer over het vermogen van de onbekwaam verklaard persoon diende toe te wijzen aan een bewindvoerder.

Sinds enkele jaren is het mogelijk om juridisch afdwingbare afspraken te maken hierover, die in werking treden zodra men zelf niet meer in staat is zijn of haar eigen vermogen zorgvuldig te beheren. Op deze manier kan in principe een rechterlijke tussenkomst worden vermeden. Deze afspraken worden gesloten in een lastgevingsovereenkomst (de zogenaamde zorgvolmacht) waarbij de toekomstige handelingsonbekwame (de lastgever), een of meerdere toekomstige vertrouwenspersonen aanduidt (de lasthebbers).

De keuzevrijheid voor de inhoud van de zorgvolmacht is zeer groot. Zowel de roerende als de onroerende goederen kunnen worden aangewezen in het toekomstige beheer. De lastgever bepaalt daarbij of de lasthebber ook daden van beschikking mag stellen, zoals bijvoorbeeld een verkoop of, zeer belangrijk, een schenking. Verder is de keuze tot aanstelling van een lasthebber niet beperkt tot (naaste) familieleden. Ook een of meerdere derden kunnen aangeduid worden. De aanduiding van de lasthebbers en vooral (de beperking van) hun bevoegdheden is maatwerk, ook de opvolging tussen de lasthebbers moet nauwkeurig worden vastgelegd.  

Een zorgvolmacht is bijgevolg een erg nuttig  instrument voor het vermogensbeheer. De lastgever  kan de touwtjes zelf in handen houden, maar  kan vandaag reeds verregaand moduleren door wie en hoe zijn vermogen verder beheerd zal worden indien zijn wilsbekwaamheid ooit aangetast wordt. Daarnaast biedt de zorgvolmacht ook interessante opportuniteiten voor een (verdere) vermogens- en successieplanning van het patrimonium, in het bijzonder door de mogelijkheid tot schenkingen. Doordat geen rechterlijke tussenkomst vereist is, wordt de gewenste discretie en de zekerheid dat het vermogen verder wordt beheerd conform de wensen van de onbekwame hierbij gewaarborgd.

Gevolgen van vernietiging standpunt VLABEL over gesplitste verkrijgingen/inschrijvingen blote eigendom en vruchtgebruik

Zoals wij eerder hebben bericht  werd VLABEL recent teruggefloten door de Raad van State inzake haar standpunt betreffende gesplitste verkrijgingen, later ook veralgemeend naar gesplitste inschrijvingen van de blote eigendom en het vruchtgebruik. Door dit standpunt werden families die een effectenportefeuille of aandelen hadden ingebracht in een burgerlijke maatschap, waarvan de deelbewijzen werden  geschonken met voorbehoud van vruchtgebruik, genoodzaakt hun planning aan te passen. Een veel gebruikte techniek bestond in een ruil van dit vruchtgebruik tegen een (al dan niet) facultatieve lijfrente. Op die manier verkregen de begiftigden van de schenking de volle eigendom van de deelbewijzen, maar diende de lijfrente ten behoeve van de schenkers geëerbiedigd te worden op verzoek van laatstgenoemden.

Deze techniek werd eerder aangewend uit praktische overwegingen, zonder dat dit de onderliggende wensen en doelstellingen van partijen werkelijk kon bevestigen. Het arrest van de Raad van State biedt nu de mogelijkheid terug te komen op deze planningstechniek. Middels een onderhandse akte kan het vruchtgebruik door de schenkers terug verworven worden, zodat niet langer vastgehouden dient te worden aan de (al dan niet) facultatieve lijfrente.

Indien u zich in de situatie bevindt waarin het vruchtgebruik van de geschonken deelbewijzen van de maatschap destijds is omgezet, kan u ons steeds contacteren om deze ruil ongedaan te maken en de initiële toestand te herstellen.

Neem contact op met één van onze experten

Jo Roseleth

Jo Roseleth

Managing Partner Tax & Legal Services

Contact