Wat gebeurt er bij uw overlijden als u niets geregeld hebt?
Als u tijdens uw leven niets geregeld hebt, is bij uw overlijden het wettelijk erfrecht van toepassing op de zaken die u nalaat. Niets betekent ook echt niets. Een huwelijkscontract met scheiding van goederen, een aanwascontract, een schenking, een testament … Het is allemaal ‘iets’ en heeft een impact bij uw overlijden. Hebt u echter geen enkele regeling getroffen, dan krijgt het wettelijk erfrecht zijn volledige uitwerking. Dat wettelijk erfrecht steunt meer op bloedverwantschap dan op aanverwantschap.
Wie zijn uw wettelijke erfgenamen?
De dichtste bloedverwanten zijn de wettelijke erfgenamen. Daarbij geldt dat de dichtere bloedverwant de verdere uitsluit. Zo zijn uw nakomelingen, uw kinderen of kleinkinderen dus, uw enige wettelijke erfgenamen. Zijn er geen nakomelingen in leven bij uw overlijden, dan komen uw ouders en/of broers en zussen in beeld als erfgenamen. Als die er niet (meer) zijn, en evenmin grootouders, dan zal de nalatenschap uiteindelijk toekomen aan neven, nichten, ooms en tantes. Tenzij er een langstlevende echtgeno(o)t(e) is. Dat alles gebeurt volgens een vrij ingewikkelde volgorde en regelgeving. Hebt u daar concrete vragen over, dan beantwoorden we die met alle plezier tijdens een individueel gesprek. Een zeer kleine selectie aanverwanten wordt eveneens als wettelijke erfgenaam beschouwd nl. de langstlevende huwelijkspartner en in beperkte mate de langstlevende wettelijk samenwonende partner.
Maak kennis met de familie M
Om alles concreter te maken, gebruiken we de fictieve familie M als voorbeeld.
Marc en Dominique hebben drie kinderen Thomas, Justine en Arnoud. Marc heeft een bouwbedrijf waarvan hij alle aandelen bezit. Dominique baatte jarenlang haar eigen kledingzaak uit die ze recent verkocht voor een mooi bedrag. Zoals veel ondernemers hebben Marc en Dominique een huwelijkscontract afgesloten en zijn ze gehuwd onder het stelsel van zuivere scheiding van goederen. Voor de rest hebben ze ‘niets’ geregeld. Ze zijn samen eigenaar van een mooie woning en hebben een flinke spaarpot bij de bank. Marc heeft daarnaast banktegoeden die hij van zijn ouders heeft geërfd. Het koppel heeft altijd gelijk bijgedragen aan de kosten van het gezinsleven en de opleiding van de kinderen. Hun rekeningen hielden ze verder netjes gescheiden.
Bij het overlijden van Marc bestaat zijn nalatenschap uit zijn eigen rekeningen, zijn aandelen in zijn vennootschap en de helft van het huis dat hij samen met Dominique kocht. Zijn erfenis wordt als volgt verdeeld:
- Zijn drie kinderen erven elk 1/3 van al wat Marc bezit in blote eigendom.
- Dominique erft het vruchtgebruik op al wat Marc bezit. Zij blijft voor de helft eigenaar van de gezinswoning.
Maar wat als Marc en Dominique geen huwelijkscontract afgesloten hadden en ze gehuwd waren onder het wettelijk stelsel? In dat geval is er sprake van eigen goederen en van gemeenschappelijke goederen.
Eigen goederen zijn diegene die Marc bezat voor zijn huwelijk en die hij via schenking of een erfenis kreeg tijdens het huwelijk. Gemeenschappelijke
goederen zijn de beroepsinkomsten, maar ook de inkomsten uit de eigen geërfde goederen. Wat Marc en Dominique na het huwelijk kochten, behoort
eveneens toe aan de gemeenschap.
Zijn erfenis wordt als volgt verdeeld:
- Zijn drie kinderen erven elk 1/3 van de eigen goederen van Marc in blote eigendom.
- Dominique erft het vruchtgebruik op de eigen goederen van Marc.
- De inkomsten, of wat daarmee is aangekocht, die gemeenschappelijke goederen zijn, worden eerst in twee gelijke delen verdeeld: de helft is de nalatenschap van Marc, de andere helft blijft van Dominique. Enkel van de helft die in de nalatenschap zit, gaat de blote eigendom naar de kinderen en het vruchtgebruik naar Dominique.
‘Iets’ regelen, kan met andere woorden een aanzienlijk verschil maken.
Wil u graag meer weten over Estate Planning, download het e-book.
