Per saldo zullen meer (para)medici onderworpen worden aan btw, maar bvb. de osteopaten, chiropractors, homeopaten en acupuncturisten zullen in de regel de omgekeerde beweging maken: hun prestaties worden vanaf 1 januari 2022 vrijgesteld van btw, maar bepaalde osteopaten, chiropractors, homeopaten en acupuncturisten zullen de omgekeerde beweging maken: hun prestaties zijn vanaf 1 januari 2022 vrijgesteld van btw. Ook de prestaties waarover ziekenhuizen btw moeten aanrekenen worden duidelijker bepaald. Deze circulaire zorgt dus voor een btw-revolutie in de medische sector!
1. Aanpassing toepassingsgebied btw-vrijstelling voor medische prestaties
Zowel wat er onder de vrijstelling valt als wie de vrijstelling kan toepassen, werd aangepast.
A. Welke prestaties vallen nog onder de btw-vrijstelling voor medische prestaties?
Enkel handelingen met een therapeutisch doel kunnen nog van de btw-vrijstelling genieten. De term “therapeutisch doel” dient niet strikt te worden beperkt tot de genezing en de verzorging van geneeskundige aandoeningen, maar ook de diagnose en preventie vallen hieronder.
Ook de diensten van een hoofdarts, arts-diensthoofd en andere coördinerende profielen die verantwoordelijk zijn voor de goede gang van zaken in een ziekenhuis(afdeling), zonder zelf patiënten te behandelen, blijven vrijgesteld van btw. Hun diensten streven ook een therapeutisch doel na in een ruimere context.
De medische beroepsbeoefenaar die de handeling uitvoert moet zelf oordelen of een medische behandeling een therapeutisch doel dient. Er wordt een weerlegbaar vermoeden ingevoerd dat een handeling wordt geacht een therapeutisch doel te hebben wanneer
- De handeling voorkomt op de RIZIV nomenclatuur of
- De handeling in aanmerking komen voor terugbetaling of
- De handeling uitgevoerd wordt op medisch voorschrift
Indien de handeling niet onder bovenstaande drie categorieën valt en de medische beroepsbeoefenaar de vrijstelling wenst toe te passen, dan moet deze zijn/haar beslissing kunnen motiveren bij een controle.
Welke handelingen hebben geen therapeutisch doel?
De circulaire geeft hieromtrent een aantal sprekende voorbeelden
● Tandartsen: het bleken van tanden zal in de regel geen therapeutisch doel hebben, tenzij de verkleuring van tanden een gevolg is van kanker/chemotherapie of het gebruik van bepaalde geneesmiddelen
● Lijkschouwing door een forensisch arts
● Het afgeven van medische verklaringen, het verrichten van medische onderzoeken en het opstellen van medische deskundigenrapporten, in het kader van aansprakelijkheid, schaderaming of ter zake van medische beroepsfouten, ten behoeve van personen die een rechtszaak overwegen of voor de toekenning van een oorlogspensioen of een invaliditeitsuitkering of ter verkrijging van een hypothecair krediet of een levensverzekering.
B. Wie kan de btw-vrijstelling voor medische prestaties toepassen?
Waar vroeger de btw-vrijstelling gelimiteerd was tot de gereglementeerde beroepsbeoefenaars (artsen, verpleegkundigen, vroedvrouwen, tandartsen, klinische psychologen, …), worden nu meer gezondheidsberoepen onder de btw-vrijstelling geplaatst.
De beroepscategorieën waarvoor een begin van reglementair kader voorzien werd in de Wet Colla van 29.04.1999 (dit zijn de homeopaten, chiropractors, osteopaten en acupuncturisten) zijn vrijgesteld van btw mits zij aangesloten zijn bij een erkende organisatie of indien ze houder zijn van een specifiek diploma of indien een verzoek tot vrijstelling aanvaard wordt door de Centrale Diensten van de btw.
Ook de niet-gereglementeerde medische beroepen kunnen onder de btw-vrijstelling vallen. Zij moeten wel een verplichte voorafgaande melding doen aan de btw-administratie (via email) en de nodige certificaten voorleggen. Onder deze categorie vallen de psychomotorisch therapeut, de medische of gespecialiseerde voetzorg en de psychologisch consulent.
2. Welke stappen ondernemen?
Als eerste dient er te worden vastgesteld wat juist het effect is van de nieuwe regels op de huidige btw-plicht. Zal u van volledig vrijgestelde btw-plichtige een gemengde btw- plichtige worden, of zal de aan btw onderworpen omzet op jaarbasis niet meer dan 25.000 EUR excl. btw bedragen waardoor u kan opteren voor de regeling kleine ondernemingen en toch geen btw dient aan te rekenen. Let wel dat voor de beoordeling voor de 25.000 EUR grens ook rekening moet worden gehouden met de ontvangen omzet uit vrijgestelde onroerende verhuur.
Als u btw-plichtige wordt onder de gewone regeling, heeft dit ook een impact op de vereenvoudigingsregeling inzake btw op klinische proeven.
A. Van volledig btw-vrijgestelde beroepsbeoefenaar naar gemengde btw-plichtige
Er zal een elektronisch formulier 604A moeten worden ingediend. Hiervoor is tijd tot 31 januari 2022.
Er zal moeten worden gekeken of de huidige boekhouding voldoet aan de btw-vereisten en voor aan de btw zijn onderworpen handelingen met particulieren, zal er geen factuur moeten worden uitgereikt, maar moet er gewerkt worden met een dagontvangstenboek.
Behoudens indien de regeling kleine ondernemingen, zullen er periodieke btw-aangiftes moeten worden ingediend. Bij administratieve tolerantie mogen er gedurende de eerste drie maanden / het eerste kwartaal nihil- aangiftes worden ingediend. In deze overgangsperiode heeft men dan de tijd om de facturatiesystemen aan te passen. De handelingen verricht tijdens deze periode moeten maar worden opgenomen in de aangifte over de maand april of kwartaal 2 van 2022.
Tevens kan er een positieve herziening worden doorgevoerd van historische niet- afgetrokken btw die nog voor aftrek of herziening in aanmerking komt. Hiervoor moet een inventaris worden opgemaakt en uiterlijk 30 juni 2022 bij de btw-administratie worden ingediend. Om de gevolgen voor de Schatkist te temperen is er wel voorzien dat het tegoed maar kan worden aangewend ten belope van het te betalen bedrag dat uit de periodieke btw-aangifte blijkt. Het overschot aan historisch btw-tegoed wordt dan telkens overgedragen naar de volgende btw-aangifte totdat het tegoed volledig is ‘opgesoupeerd’.
Voorbeeld: een tandarts haalt 10% van zijn omzet uit behandelingen zonder therapeutisch doel. In 2020 heeft hij een nieuw praktijkgebouw opgericht voor 300.000 EUR + 63.000 EUR btw, die hij toen niet kon aftrekken. Hij dient op 15 januari zijn formulier 604A in en kan in zijn eerste btw-aangifte een historisch btw-tegoed opnemen van 6.300 EUR*13/15= 5.460 EUR. Indien uit zijn eerste aangifte blijkt dat zijn te betalen btw uit de handelingen zonder therapeutisch doel 4.000 EUR is, dan zal hij 0 EUR dienen te betalen en wordt het overschot van 1.460 EUR overgedragen naar de volgende btw-aangifte.
B. Van btw-plichtige met volledig recht op aftrek naar gemengde btw-plichtige of volledig vrijgestelde beroepsbeoefenaar
Voor de niet-gereglementeerde beroepsbeoefenaars moet eerst de voorafgaande melding gebeuren om de btw-vrijstelling te kunnen toepassen.
Voor de andere beroepsbeoefenaars die naar gemengde of vrijgestelde btw plichtige overstappen moet een elektronisch formulier 604B (overstap naar gemengde btw-plichtige) of 604C (overstap naar volledig vrijgestelde btw -plichtige) worden ingediend uiterlijk 31 januari 2022.
Hier dient de vroeger uitgeoefende btw-aftrek worden gecorrigeerd voor de nog niet- gebruikte goederen of de bedrijfsmiddelen waarvoor de 5 of 15 jarige herzieningstermijn nog niet is verstreken.
Bij een overstap naar volledig vrijgestelde btw-plichtige zou deze negatieve herziening normaal in 1 keer dienen te gebeuren, wat toch een belangrijke negatieve cashflow tot gevolg heeft. De administratie staat echter toe dat dit gebeurt middels een jaarlijkse herziening. De beroepsbeoefenaar moet dan wel zijn btw-controlekantoor hiervan op de hoogte brengen van zijn keuze en dient jaarlijks gedurende de resterende looptijd van het herzieningstijdvak spontaan de eerder afgetrokken btw te herzien.
3. Inwerkingtreding op 1 januari 2022
Hoewel de nieuwe regels in werking treden op 1 januari 2022, zijn er wel enkele overgangsmaatregelen opgenomen in de circulaire
De volgende handelingen kunnen onderworpen blijven aan de vrijstelling zoals die van toepassing was tot 31.12.2021:
- De ingrepen of behandelingen verricht door medische beroepsbeoefenaars en ziekenhuizen die uiterlijk op 31.12.2021 zijn vastgelegd met de patiënt om te worden verricht op een bepaalde datum (op voorwaarde dat de behandeling of de ingreep effectief wordt uitgevoerd of afgerond uiterlijk op 30.06.2022);
- De dienstprestaties (vb. Expertises) die reeds zijn uitgevoerd uiterlijk op 31.12.2021 maar die pas na 1 januari 2022 worden betaald.
Indien een ereloon gedeeltelijk betrekking heeft op dienstprestaties die uiterlijk op 31.12.2021 materieel zijn verricht en gedeeltelijk op dienstprestaties die materieel verricht worden na die datum, blijft de ereloon met betrekking tot de vóór 01.01.2022 materieel verrichte diensten nog onder de btw-vrijstelling vallen op voorwaarde dat een formele, gedetailleerde kostenstaat wordt uitgereikt uiterlijk 28.02.2022 en de prijs duidelijk bepaalbaar is en kan toegerekend worden aan de vóór 01.01.2022 materieel verrichte diensten.
Wenst u meer informatie over wat deze nieuwe regels juist voor u betekenen? Aarzel dan niet contact op te nemen met ons btw-team.
