Sociale Verkiezingen 2024: Bereid uw onderneming nu al voor

Wanneer vinden de Sociale Verkiezingen plaats?

Hoewel de datum nog niet wettelijk vastligt, zullen de volgende sociale verkiezingen wellicht plaatsvinden tussen 13 en 26 mei 2024. Dit betekent dat de procedure zelf start in de periode van 15 tot 28 december 2023.

Wie moet Sociale Verkiezingen organiseren?

Ondernemingen met een gemiddelde tewerkstelling van minstens 50 werknemers zullen een comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) moeten oprichten. Als de kaap van 100 werknemers bereikt wordt, zal daarbovenop ook nog een ondernemingsraad verkozen moeten worden.

Wat is de technische bedrijfseenheid?

In het kader van de sociale verkiezingen wordt uw onderneming bekeken op het niveau van de technische bedrijfseenheid (TBE). Dit begrip valt niet noodzakelijk samen met de juridische entiteit van de onderneming, zoals bijv. de NV, BV, VZW, enz.

Doorgaans kunnen zich 3 situaties voordoen. De technische bedrijfseenheid en juridische entiteit vallen samen, de juridische entiteit bestaat uit verschillende technische bedrijfseenheden of meerdere juridische entiteiten vormen samen één technische bedrijfseenheid.

Welke situatie van toepassing is, zal beoordeeld worden op basis van de concrete situatie. De vereiste zelfstandigheid zal hierbij worden beoordeeld op basis van economische en sociale criteria, waarbij in geval van twijfel de sociale criteria zullen primeren. De TBE wordt beschouwd als een deel van de onderneming dat een zekere zelfstandigheid geniet. Deze autonomie kan zich uiten in een verschil in taal, aparte boekhouding, afstand, eigen personeelsbeleid, autonoom dagelijks bestuur, enz.

Hoe wordt het gemiddeld personeelsbestand bepaald?

Om te bepalen of een onderneming de grens van 50, respectievelijk 100 werknemers bereikt, worden alle personen die aan de onderneming verbonden zijn door een arbeids- of leerovereenkomst in aanmerking genomen.

Ook uitzendkrachten tellen mee voor het bepalen van de tewerkstellingsgraad binnen uw onderneming. De uitzendkrachten die vaste werknemers vervangen van wie de arbeidsovereenkomst is geschorst omwille van bijvoorbeeld ziekte of tijdskrediet worden niet meegerekend. In dit geval zullen het namelijk de vaste werknemers zelf zijn die worden opgenomen in de telling.

De berekening van het aantal werknemers van de onderneming wordt echter niet op één specifiek moment bepaald, maar wordt berekend op basis van een gemiddeld aantal werknemers over een referteperiode van 1 jaar.  Deze referteperiode loopt van 1 oktober 2022 tot 30 september 2023.  Wanneer de werknemer gedurende de gehele referteperiode voltijds of ten minste drie vierden heeft gewerkt, zal hij meetellen als een volledige eenheid. Bij een deeltijdse tewerkstelling van minder dan drie vierden zal de werknemer slechts voor een halve eenheid meetellen. Voor werknemers die gedurende de referteperiode aangeworven worden of uit dienst gaan zal een pro rata berekening gemaakt worden.

Voor de berekening van het gemiddeld personeelsbestand tellen de uitzendkrachten mee gedurende één kwartaal, namelijk het tweede kwartaal van 2023, dus de periode van 1 april tot 30 juni 2023. Ook de uitzendkrachten tellen voor een volledige eenheid mee als zij minstens 75% tewerkgesteld zijn en voor een halve eenheid indien zij minder dan 75% tewerkgesteld zijn.

Schommelt het personeelsbestand van uw onderneming rond de 50 of 100 werknemers? Wees u dan bewust van het feit dat aanwervings- of afvloeibeslissingen in deze periode een impact kunnen hebben op een eventuele latere sociale verkiezingsprocedure.

Welke belangrijke rol heeft uw leidinggevend personeel?

Hoewel de verkiezingsprocedure draait rond de verkiezing van de werknemersafgevaardigden, is er ook een belangrijke rol weggelegd voor de leidinggevenden. De werkgeversafgevaardigden worden namelijk door de werkgever uit deze categorie gekozen. Tot het leidinggevend personeel behoren de personen van de eerste twee niveaus van de onderneming die belast zijn met het effectief gezag en het dagelijks beheer van de onderneming.

Deze personen zullen de werkgever vertegenwoordigen in de ondernemingsraad of het CPBW. Het is dus van belang om vandaag reeds na te denken wie u wenst aan te duiden als werkgeversvertegenwoordiger.  Bekijk in dat kader uw organigram en pas het eventueel aan.

Besluit

Hoewel de procedure van de sociale verkiezingen pas op het einde van het jaar start, is het van belang om vandaag reeds bij een aantal aspecten stil te staan en eventueel nog aanpassingen door te voeren. Een goede voorbereiding is dan ook onmisbaar om de verkiezingsprocedure in goede banen te leiden.

Om uw onderneming optimaal klaar te stomen voor de start van de sociale verkiezingen, kan u rekenen op ons HR Legal team. Vanuit hun jarenlange ervaring en expertise delen ze graag hun kennis met u in ons e-book 'Sociale Verkiezingen 2024'. In dit e-book overlopen we aan de hand van 10 vragen de belangrijkste aspecten van de komende sociale verkiezingen. U krijgt handige tips en praktische tijdlijnen zodat u rekening kan houden met enkele belangrijke sleutelmomenten.