Wat zijn de belangrijke data?

Het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Raad op 29 maart 2017 formeel kennis gegeven van het voornemen om uit de EU te treden (procedure voorzien in art. 50 EU Verdrag). Het Verenigd Koninkrijk zal dan ook uit de EU treden op 29 maart 2019, om middernacht(24.00u CET & 23.00u Britse tijd!). Het Hof van Justitie bevestigde ondertussen wel dat het Verenigd Koninkrijk haar voornemen om uit te treden eenzijdig kan herroepen.

Na moeizame onderhandelingen werd een voorlopig brexit-akkoord bereikt inzake de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie (het zgn. ‘scheidingsakkoord’). Deze overeenkomst voorziet in een overgangsperiode die loopt tot 31 december 2020. Tijdens deze overgangsperiode blijven alle EU regels van toepassing op het Verenigd Koninkrijk, ook al is het dan geen lid meer van de EU.  In zake btw betekent dit dat leveringen naar Britse belastingplichtigen dus vrijgestelde intracommunautaire leveringen blijven, aankopen vanuit het Verenigd Koninkrijk blijven voor Belgische ondernemingen belaste intracommunautaire verwervingen. Verkopen naar Britse particulieren door Belgische ondernemingen die de goederen laten verzenden naar hun klanten blijven verkopen op afstand. Het is louter voor alle regels inzake het nemen van beslissingen en vertegenwoordiging in de Europese Instellingen dat het Verenigd Koninkrijk onmiddellijk uitgesloten wordt en als een derde land wordt beschouwd.

Als de onderhandelde brexit-deal evenwel niet goedgekeurd wordt door het Britse parlement (“no deal” scenario), dan verlaat het Verenigd Koninkrijk de EU onmiddellijk, zonder overgangsperiode op 29 maart 2019, zodat alle regels moeten toegepast worden die gelden voor een derde land. Dit wordt een echte Big Bang …De goederentransacties tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU zullen dan met ingang van 30 maart 2019 moeten aangegeven worden aan de douane.  Dit veroorzaakt een aanzienlijke bijkomende administratie, grote vertraging in de logistieke keten en heffing van douane invoerrechten.

Voorbereiding op de brexit

Hoe kunt u zich als Belgisch bedrijf dat handel drijft met het Verenigd Koninkrijk voorbereiden op dit rampscenario? Hierna volgen wat praktische tips die een eerste aanzet kunnen zijn voor een brexit voorbereidingsplan:

• Als uw bedrijf geen ervaring heeft met invoer en uitvoer met derde landen (buiten de EU), zorg dan dat uw mensen de nodige opleiding krijgen en neem contact op met een douane-expediteur die de formaliteiten bij invoer en uitvoer voor u kan vervullen.
• Heeft u reeds een EORI-nummer (Economic Operator Registration and Identification number)? Wie goederen invoert van een niet-EU land of uitvoert naar een niet-EU land moet verplicht over zo’n nummer te beschikken. 
• Kent u de juiste GN-code van al uw producten? 
• Kent u de oorsprong van uw producten (dit is: de douane-technische oorsprong)? 
• Bent u in staat om op vraag van uw klant eerst een “pro forma” factuur uit te reiken voor zijn inklaring?
• U dient uw btw-rapporteringssysteem aan te passen zodat Britse klanten en leveranciers niet langer als “intracommunautair” aangemerkt worden. Zorg ervoor dat deze aanpassing correct gebeurt. Een kredietnota uitgereikt aan een Britse klant op 20 april die een korting toekent op een levering van 15 maart is nog steeds een “intracommunautaire” kredietnota! Verder moet u ook de impact op andere facturatiestromen in kaart brengen. Zo zal ook de btw-regeling van de factuur van een transporteur die uw goederen naar het Verenigd Koninkrijk vervoert wijzigen.Het wordt een hele klus voor boekhouders en IT-ers om de wijziging om 0.00 u in de nacht van 29 maart op 30 maart (lopende de maand!) door te voeren. Het lijkt nu al een goed idee om op 30 en 31 maart geen facturaties te verrichten naar Britse klanten.
• Indien u Britse btw opliep die u kunt terugvragen via de btw-teruggaaf richtlijn, vraag die dan zo snel mogelijk terug.  Vanaf 30 maart 2019 is de teruggaafrichtlijn immers niet meer van toepassing voor de teruggaaf van Britse btw bij een "no-deal" brexit.
• Evalueer onder welke INCO-term u verkoopt naar Britse klanten en pas die reeds aan voor offertes die u vanaf vandaag uitstuurt. Houd bij offertes ook rekening met de bijkomende kosten na de brexit (exportformaliteiten, importformaliteiten en douane-rechten).
• Reken op aanzienlijke bijkomende leveringstermijnen naar het Verenigd Koninkrijk.  Dek u zo nodig in met bijkomende ontbindende voorwaarden indien het bederfbare waren betreft.
• Evalueer of het nog wel aangewezen is om in GB pond te factureren.  Er kunnen grote valuta-schommelingen optreden bij een "no-deal" brexit.
• Verwacht u aan grote bestellingen van uw Britse klanten in de maanden voorafgaand aan de brexit. De Britse overheid adviseert Britse ondernemingen namelijk om bijkomende bufferstocks aan te leggen voorafgaand aan de brexit.
• Evalueer de impact van de verschuldigde douane-rechten: is uw product in zijn huidige vorm nog wel verkoopbaar in de UK als er invoerrechten geheven worden. Heeft u nagezien wat de verschuldigde invoerrechten op basis van de WTO-tarieven?
• Leveringen met installatie of montage in het Verenigd Koninkrijk moeten opnieuw geanalyseerd worden inzake btw en douane.
• Verkopen vanuit een Britse call-off stock en aankopen in consignatie van een Britse leverancier moeten opnieuw geanalyseerd worden inzake btw en douane.
• Grensoverschrijdende maakloonwerk-transacties met het Verenigd Koninkrijk moeten opnieuw geanalyseerd worden inzake btw en douane.
• Als u regelmatig inkoopt vanuit het Verenigd Koninkrijk kan het aangewezen zijn om een btw-verleggingsvergunning bij invoer aan te vragen (E.T. 14.000-vergunning).  Indien dit uw enige invoeren zijn kan dit een aanvraag op basis van vooruitzichten zijn.
• Driehoeksverkeer (ABC-transacties) waarbij goederen van of naar het Verenigd Koninkrijk vervoerd worden moet opnieuw geanalyseerd worden inzake btw en douane.
• Webshops die goederen verkopen aan Britse particulieren moeten hun btw-verwerking herzien.
• Er kunnen geen overbrengingen van accijnsgoederen onder dekking van het EMCS (Excise Movement and Control System) meer verricht worden tussen het Verenigd Koninkrijk en andere EU-landen.
• Ondernemingen die via elektronische weg verrichte diensten verkopen aan Britse particulieren zullen deze omzet niet langen kunnen aangeven via de MOSS-aangifte (Mini One Stop Shop). 

Dit is slechts een eerste aanzet. Elk bedrijf moet de gevolgen van de brexit op zijn specifieke activiteit in kaart brengen en een brexit-plan opstellen.

Wat als er toch een brexit-deal komt?

Dan komt er zeker een transitieperiode die loopt tot eind 2020, maar mogelijks voor langere tijd verlengd wordt. Vanuit het standpunt van de EU is deze overgangsperiode positief, maar veel Britse politici staan afkerig tegenover een langere overgangsperiode. Bedoeling is dat tijdens de overgangsperiode een akkoord bereikt wordt over de toekomstige handelsrelatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU. De onderhandelingen over de modaliteiten van dit vrijhandelsakkoord moeten nog opgestart worden.

Indien geen akkoord wordt bereikt, dan zal in de regel de “backstop” gelden. Hierbij blijft Noord-Ierland nauw aanleunen bij de EU interne markt en de rest van het Verenigd Koninkrijk wordt via een douane-unie aan Noord-Ierland (en zo ook aan de EU) gekoppeld. Zo wordt een EU buitengrens tussen Ierland en Noord-Ierland vermeden. In deze situatie zullen er wel douaneformaliteiten te vervullen zijn bij goederentransacties met het Verenigd Koninkrijk, maar zullen er door de douane-unie geen douane-rechten geheven worden.  

Conclusie

Wie regelmatig transacties heeft met Britse leveranciers of Britse klanten moet de brexit prioritair op de agenda plaatsen en een concreet brexit-plan uitwerken.