Veel bedrijven zijn immers afhankelijk van leveranciers uit getroffen gebieden. Omdat noodzakelijke toeleveringen stopgezet worden, moeten zij op hun beurt klanten teleurstellen. Ook organisatoren van evenementen stellen zich de vraag of dit virus een geldige reden is voor annulatie.
We geven u graag een antwoord op twee concrete vragen:
1. Kunt u zelf overmacht inroepen ten aanzien van uw klanten als uw leverancier niet meer levert als gevolg van het Coronavirus?
Uw contract is duidelijk
Kijk om te beginnen uw contractvoorwaarden (contract, algemene voorwaarden,…) grondig na. Vaak is daarin voorzien dat u zelf niet aansprakelijk gesteld kunt worden voor zaken waarvoor u afhankelijk bent van een derde partij. Zo’n bepaling verhindert dat u een vergoeding aan uw klant verschuldigd bent omwille van late, of zelfs geen levering of dienstverlening.
Uw contract voorziet dit niet
Staat er niets in uw contract, dan stelt zich de vraag of het in gebreke blijven van uw leveranciers betekent dat u zelf overmacht kunt inroepen ten aanzien van uw klanten.
Naar Belgisch recht is bij niet-nakoming van verbintenissen, dan wel bij vertraging van de uitvoering ervan, een schadevergoeding verschuldigd. Behalve indien dat het gevolg is van een vreemde oorzaak die niet aan de schuldenaar toerekenbaar is en er geen sprake is van kwade trouw. Wanneer de schuldenaar wordt verhinderd door overmacht, is er geen schadevergoeding verschuldigd.
Wat is overmacht?
Overmacht is een onoverkomelijk beletsel voor de nakoming van een verbintenis. Het gaat dus om een externe omstandigheid die vreemd is aan de schuldenaar en die het onmogelijk maakt om zijn verbintenissen uit te voeren.
Er moet aan twee voorwaarden voldaan zijn:
- Het moet (tijdelijk) onmogelijk zijn om uw verbintenis uit te voeren.
- Deze onmogelijkheid mag niet aan u toe te rekenen zijn. Onder deze tweede voorwaarde wordt vaak begrepen dat de onmogelijkheid onvoorzienbaar en onvermijdelijk moet zijn.
Interpretatie van overmacht
Over de interpretatie van die ‘onmogelijkheid’ bestaat discussie. Volgens sommigen moet die ‘absoluut’ zijn, anderen gaan ervan uit dat het ‘redelijkerwijze’ onmogelijk moet zijn om verbintenissen uit te voeren. Wij menen dat deze laatste strekking de voorkeur geniet.
Als u kunt aantonen dat het redelijkerwijs niet mogelijk was om uw verbintenis uit te voeren, kunt u overmacht inroepen. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als het onmogelijk was om op korte termijn en aan normale voorwaarden een nieuwe leverancier te vinden.
Wat zijn de gevolgen van overmacht?
Bevrijdt overmacht u volledig van uw verplichtingen tot levering van het goed of de uitvoering van de vooropgestelde diensten? Dat hangt ervan af.
- Is er sprake van definitieve overmacht, dan bent u definitief bevrijd van uw verplichtingen.
- Is de overmacht slechts tijdelijk, dan worden uw verplichtingen geschorst tot zolang de overmachtssituatie van toepassing is, als de aard van uw verbintenissen en de overeenkomst met uw klant dat toelaten. Zodra de uitvoering opnieuw mogelijk is, moet u uw verplichtingen nakomen.
2. Mag een evenement op elk moment geannuleerd worden op grond van het Coronavirus?
Situatie voor 12 maart
Voor 12 maart bestond er in België geen wettelijke verplichting om alle evenementen af te lassen. Is het Coronavirus in dat geval een valabel argument om ieder evenement toch te annuleren als organisator, dan wel als klant?
Check ook hier altijd eerst wat uw contract daarover bepaalt. Is zo’n situatie voorzien, dan past u het contract toe. Het is in dat geval mogelijk dat er bij annulering alsnog een vergoeding verschuldigd is. Voorziet uw contract niets, dan moet u nagaan of aan de dubbele voorwaarde voor overmacht voldaan is (zie hoger).
Gelet op de adviezen van de overheid en experten die aangeraden hebben om (grotere) evenementen niet te laten plaatsvinden, zijn er wel argumenten om te stellen dat het redelijkerwijze niet langer verwacht kon worden dat men een gepland evenement alsnog liet/laat doorgaan.
Situatie sinds 12 maart
Sinds de communicatie van de federale overheid op 12 maart, is duidelijk dat er zich na 12 maart wel een situatie van overmacht voordoet wat betreft de organisatie van evenementen. Opnieuw zal het contract bepalen wat de concrete gevolgen in elke individuele situatie zijn.
Deze uitzonderlijke situatie roept ongetwijfeld heel wat vragen op. Het spreekt voor zich dat u op onze experten kunt rekenen om u te adviseren en bij te staan.
Neem contact op met één van onze experten
